Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılığı Meslek Tanıtımı
-
Sosyal Güvenlik Kurumu Denetmen Yardımcılığı
Denetmen yardımcılığı ülkemiz bütçesinin yarıdan fazla payına sahip olan Sosyal Güvenlik Kurumu’nun İl teşkilatlanmasında görev yapan denetim mesleğidir. 2011 yılında ihdas edilerek yönetmelik ile hakları ve görevleri düzenlenmiştir.
Şu an Denetmen olarak görev yapan eski personel meslek ihdasının evvelinde Sosyal Güvenlik Kontrol Memuru sıfatını haiz görev yapmaktaydı. Kadro ihdası ile meslek bir Denetim A Grubu mesleği halini almıştır. Mevzuatın ilgili hükümlerince yaptırım uygulayabilmek yetkisine sahip hale getirilmiştir. İşin özü teftiş görevinin kurum dışına tezahürüdür.
Mesleğe Giriş
Mesleğe giriş Kamu Personeli Seçme Sınavı neticesinde alınan puanlar ile ve iki gruba hitaben gerçekleştirilmektedir. SBF/İİBF grubu ve İstatistik/Matematik grubu ayrı puan türleri ile aynı kadrolara atanarak birlikte görev yapmaktadırlar. Meslekte bölümler arası herhangi bir ayrım gözetilmemektedir.
-İİBF grubu için P-113 puanı,
-İstatistik grubu içinse P-111 puanı kullanılmaktadır.
Bugüne dek 75 taban puan ile alım yapılmıştır. Ancak İİBF grubu için taban puana kadar bir iniş söz konusu olmamaktadır. Kadro arzının azlığı, talebin çokluğu göz önüne alınırsa ortalama olarak 80+ puan almadan, mesleğe giriş kolay olmamaktadır.
Meslek yönetmeliğine göre mesleğe giriş için kuruma Yazılı ve/veya sözlü sınav yapmak konusunda bir serbesti tanınmaktadır. Kurum şu an için sadece sözlü sınav ile alım yoluna gitmektedir. Yani KPSS puanınız ile yapacağınız başvuru neticesinde listede yer almayı başarırsanız sizi bir Sözlü sınav bekleyecek.
Sözlü sınav Ankara Balgat’ta bulunan Başkanlık binasında yapılmaktadır. Bir grup sabah bir grup öğleden sonra alınmaktadır. Adaylar mülakatta sınav sürecinde hazırlandığımız Hukuk, İktisat, Maliye, Muhasebe alanının yanı sıra, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 4857 Sayılı İş Kanunu, 5502 Sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ve Sosyal Güvenlik Denetmenlerinin hak, sorumluluk ve yetkilerini sıralayan Yönetmelikten sorumlu tutulmaktadırlar. Mülakatta mezun olunan bölüm kısmen dikkate alınmakta ve sorulan sorular buna göre şekillenebilmektedir.
Mülakat neticeleri T.C Kimlik Numarası ile sorgu yapılan bir ekrandan kişisel olarak duyurulmaktadır. Bu duyurudan sonra atama yapılacak İller duyurulmakta ve on-line olarak doldurulup imzalanan tercih formları ile diğer evrakların teslimi süreci başlamaktadır.
Tercihler internet üzerinden yapılmaktadır. 20 tercih hakkınız vardır. Bu ilk 20 tercihte kadro açılan illerden istediklerinizi seçebilirsiniz. 21.tercih, 20 tercihinize yerleşemezseniz kurumun sizi atayacağı yeri kabul ettiğiniz anlamına gelir. Bu seçeneği açıp açmamakta özgürsünüz.
Mülakat neticesinde yedek uygulaması mevcuttur. İlk tercihlerde yerleşemeyen adaylardan boş kalan yerler için yedek adaylar tercih yaparlar. Yine benzer prosedür uygulanır ve kadrolara yerleşim gerçekleştirilmiş olur.
Ardından atanacağınız il de benzer yöntemle duyurulur. Evinize tebligat gelmesinden itibaren kendi ilinde başlayacak olanlar aynı gün, il dışına gidecek olanlar ise tebligat tarihinden itibaren 15 gün içerisinde başlarlar. Eğer ilinize gidip ayın 14’ünde geldiğinizi beyan eder imzayı atarsanız, o ayın maaşını peşin olarak alabilirsiniz.
MESLEKTE SİZİ NELER BEKLİYOR?
Öncelikle mesleğe başladığınızda ‘aday memur’ olacaksınız. 12 aylık bir süreci aday memur olarak geçireceksiniz ve yetkisiz denetmen yardımcısı olacaksınız. Bu süreçte sizi daha çok servisin evrak işleri bekliyor. Üstadınıza bağlı olarak denetimlere çıkma şansına sahipsiniz. Bu kişiden kişiye değişebilen bir durumdur. Çıkmak sizin avantajınıza olacaktır. Çünkü soyut ve karmaşık olan kurum mevzuatı tatbik edildikçe daha anlaşılır ve uygulanabilir hale gelmektedir.
12 Ay’ın sonunda bağlı olduğunuz İl Müdür Yardımcısı asaletinizi tasdik eder. Bu tasdikten evvel birimin size yapacağı basit bir sınavdan geçeceksiniz. Akabinde sizi bir ‘yetki sınavı’ bekliyor. Yetki sınavı Klasik ve/veya Test olarak yapılmaktadır. Sınav; Hukuk, Muhasebe ve Kurum Mevzuatı’ ndan oluşmaktadır. 2 hakka sahipsiniz, yetkinizi aldıktan sonra da artık kendi denetimlerinize çıkmaya başlayacaksınız.
3.yılın sonunda ise ‘yeterlik sınavı’ olacak. Yine benzer şartlar geçerli. Ek olarak bir sözlü mülakat yapılacak. Sonrasında ise yeni bir atama sürecine gireceksiniz. Bu atama yeterlik sınavındaki başarınıza göre yapacağınız tercihe göre gerçekleşecek. Denetmen sıfatını haiz olacaksınız.
Denetim:
Meslek, 5510 Sayılı Kanuna, meslek yönetmeliğine ve denetimi ayrıntılandıran genelgelere bağlı olarak yürütülmektedir. Denetimini yapacağınız başlıklar genel olarak ‘sigortacılık’ üzerine olacaktır. Denetim alanlarını şu şekilde sıralayabiliriz.
*-Sahte Sigortalılık ve Kayıt Dışı İstihdam
-Gelir tespiti(Genel Kurul kararı ile denetmen yardımcıları iş alanından çıkarılması kararlaştırıldı. Henüz yasallaşmadı gelişmeleri paylaşacağız)
-Muvazaalı Boşanmalar
-İnşaat Sigortası/Asgari İşçilik
-Tam muhteviyatı teftişi alakadar etse de kısmen İş Kazaları.
-Belli sektörel denetimler.(Ramazan’da fırınların denetlenmesi gibi)*
Yapacağınız denetim belli aşamalara dayanır. Bu aşamaları şu şekilde sıralayabiliriz;
-Mucip Aşaması; Bu aşamada genel olarak İl Müdürlüklerinin Kayıt dışı İstihdamla Mücadele birimlerinden size ihbar yazısı görevlendirme üst yazısı ile birlikte gelir. Sorumlu Denetmen sizlere bu mucipleri dağıtırlar. İhbarların kaynakları ise; Alo-170 şikayet hattı, BİMER’ e gelen şikayetler veya direkt olarak intikal eden dilekçelerdir. O ay yapacağınız iş bu muciplerdir. Bu işlem ayın başında yapılır. O ayın sonuna dek mucipleri raporlandırmanız gerekmektedir.
Denetim Aşaması; Denetimi yerinde yaparsınız, iş başlığına göre değişmekle beraber, çevre soruşturması, fiili çalışma tespiti, kayıtların incelenmesi yollarıyla, tutanak tutar, tutanağı rapora dayanak gösterirsiniz. Yaptığınız saptamalar oluşan kanaatinizin temel dayanma noktasıdır. Denetim yerine istediğiniz gibi girmek, zorluk çıkarılırsa Kolluk Kuvvetlerinden yardım almak gibi yetkileriniz vardır. O yüzden bir şekilde denetimi yapabilirsiniz. Resmi olarak buna bir mâni yoktur.
-Değerlendirme ve Kanaatin oluşması; Bir kere her şeyden önemli kısım şu. Bir durumun tespitinde sizin kanaatinizin oluşması, karar vermeniz için yeterlidir. Delillendirmek önemli olmakla beraber, oluşan kanaatinizi rapora yansıtarak, bir sonuca etki etme şansına sahipsiniz. Bu değerlendirme de yetkinizin bir sınırı yoktur. Yemin dışında her türlü delile dayanabilirsiniz.
-Rapor Aşaması; Bir denetmenin ay içinde almış olduğu mucipleri raporlandırması gerekmektedir. Merkezi teşkilat bu raporları İstatistik ve Performans Takibi yolu ile izlemektedir. Yazdığınız rapora karşı idari başvuru yolları ihtiyari olarak açıktır. İdari aşamadan sonra ise ancak Yargı yoluna başvurularak raporların aksi ispatlanmak suretiyle iptal edilebilir.
Yetkileriniz:
Meslek size ciddi bir yetki sahası sunmaktadır. Bu yetkilerinize dayanarak yapacağınız işlemler ile de aslında şahsınız adına küçük, genele yansımasında ise büyük bir etkinliğiniz bulunmakta.
Şöyle ki; Mesleğin ihdasının en önemli amacı Kayıt dışı İstihdam ile Mücadele’dir. Sizin yaptığınız denetimler ve sigortasız insanlara sağladığınız hizmetler, haksız olarak elde edilen kazanımları engellemeniz adeta çarpan etkisiyle kümülatif olarak ‘milyonlarca lira’ kamu kazanımına sebep olmaktadır. Bunun bir parçası olmak gerçekten vicdanen ve iş tatmini açısından size çok şey katmaktadır.
Ayrıca “sosyal güvenceden yoksun” kesimlere devletin elini uzatmasında bir aracı olmanın sosyal ve vicdani kazanımlarını hissedeceğiniz bir meslekte bulunacaksınız.
Denetmen yardımcılığı , bürokrasi ve devlet kültürünün halka nasıl bir yansıması olduğunu görmek açısından özellikle taşra illerinde size çok şey katacaktır. Çünkü küçük illerde devlete bakış gerçekten farklıdır ve size her şeyden evvel devlet mümessili olarak geldiğiniz gözüyle bakan insanların nasıl saygı duyduğunu hissedeceksiniz. Yani burası hakikaten işin mutfağı. Halkınızı tanımanız ve gelecekte daha stratejik noktalarda bulunduğunuzda vereceğiniz kararların tasavvurunda size çok şey katacağını göreceksiniz.
Denetimlerde herhangi bir grup ayrımı söz konusu değil. Köydeki bakkalı da, En büyük holdingi de siz denetliyorsunuz. Bu yönden her tip işverenle muhatap olma şansına sahipsiniz.
Dezavantajlar:
Mesleğin olumsuz yanları elbette var. Bunların başında söylediğimiz gibi ‘özlük hakları’ sorunu geliyor. Şu an yeni başlayan Denetmen Yardımcıları 9/1 düzeyinden başlıyor ve 3200 tl civarında bir başlangıç maaşı var. 2200 ek gösterge emeklilikte çok ciddi gelir ve ikramiye kaybı ile karşı karşıya olmanıza sebep oluyor. Kaldı ki dereceniz ilerlediğinde ise tırmanabildiğiniz gelir 4000 tl civarında ve bu yetersiz bir artış gerçekten. Bu da meslek mensuplarının meslekte kalmasının önüne geçen bir durum.
Meslek rotasyona tâbi. Bu da belli sürelerle düzen bozulması anlamına geliyor. Ancak taşraya geldiğiniz vakit rotasyonun gerekliliğini anlayacağınızı düşünüyorum. Çünkü küçük bir ilde 5 yıl gibi bir süre artık herkesçe tanınmanıza, İlişkilerin belli noktada ciddiyetten uzaklaşabilmesine, sık sık yapılan denetimler nedeniyle işverenlerin şahsi bir takım önyargılarla yaklaşabilmesine yetecek bir süre. Mesleğin icrasının sağlıklı ilerlemesi için bir noktada rotasyon gerekli. Ancak bu da bir olumsuzluk kalemi olarak göz önünde bulundurulmalıdır.(ROTASYONUN KALDIRILMASI SÖZ KONUSU; İlgili haberimiz; http://tercihiniyap.net/sosyal-guvenlik-denetmenligi-mesleginde-rotasyon-kalkiyor/ )
Küçük illerde belli noktalarda baskılar ile karşılaşacağınızdan bahsetmiştik. Bu ahbaplık ve hatta akrabalık ilişkilerine dayanabileceği gibi bürokratik ve siyasi ilişkilere de dayanabilmektedir. Bu da zaman zaman yaptığınız iş ile alakalı sorunlarla karşılaşmanıza neden olabilecektir.
Şikayet mekanizmasında herhangi bir kısıt yok maalesef. Şikayet kanallarını herkes özgürce ve bilgilerini gizleyerek rahatlıkla kullanıyor. Bu da iş yükünüzün olması gerektiğinden çok fazla olmasına neden olabiliyor zaman zaman. Ayrıca işverenin sık sık sizle karşılaşması sanki sizin onunla kişisel bir sorununuz varmış algısını yaratıp işinizi zorlaştırabilmekte.
Mesleğin önü gelecekte daha açık olacak. Meslek mensupları hem özlük haklarının iyileştirilmesi hem de daha saygın bir konuma gelmesi için uğraş vermektedirler. Ayrıca ÇSGB’nin etkin denetim ve kayıt dışılığın azaltılması hedefleri doğrultusunda hedeflediği 5000 denetim personeli hedefine bağlı olarak meslek daha da önem kazanacaktır.
Tercihiniyap.net ailesi olarak mesleğe dair vereceğimiz bilgiler burada son bulmaktadır. Katkı ve yorumlarınızı bekliyoruz.
-
@paretowilfredo hocam mulakata nasil çalıştınız hangi kaynaklardan yararlandınız onları da soylermisiniz
-
Kardesim ozel olarak kaynak kullanmadim ilgili mevzuati okudum bolumum geregi zaten ilgi alanim bu mevzuat. Onun disinda da alan bilgisini tekrar ettim.
Kitap olarak illa bir kaynak dilerseniz Gazi den cikmis calisma sorunlari soru kitabi var. Is gorur o. Bir de sanirim meslek mulakati ile alakali rehber gibi bir kitap varmis onu da edinebilirsiniz.
-
Bir hareketlilik bir hareketlilik
değişimler mi geliyor acaba -
@paretowilfredo hayırdır hocam ne gibi değişimler ?
-
Netleşsin de oyle konusalim ama iyiye adimlar geliyor gibi.
-
@paretowilfredo Hocam kesin olmasada bahsedin lutfen duyumlarınizi onlara bile çok ihtiyac var lütfen
-
o meşhur soruyu sormak istiyorum; sizce kaçla kapatır?
-
Tecrübenizle kaçla kapatcağını tahmin ediyorsunuz hocam @paretowilfredo
-
Kardesim bu isin oluru 82 civaridir tahmin degil gozlemdir. Ama oynama olabilir muhakkak.
-
82,3-82,8 arası bir beklentim var ama sanırım çoğu kişinin hesapları da bu yönde
-
Keşke 81,7 ye düşse lakin zor
-
82.33441 Sıra 1782 , gel gel sarışınım gel buffering
-
@Antimülakat hocam onu 82.15 yapsak
-
@atiba yapalım kardeşim bu seferde son sıralarda mülakata girecek olacaksın onu nasıl yapalım
-
@Antimülakat son siralarda girmek dezavantaj mı?
-
@Antimülakat geçen alımda en son sıradan girdi arkadaşım yedekten kazandi nasip olduktan sonra
-
elbette son sıralarda girenin kazanma olasılığı yok denemez ama diğer değişkenler sabitken puanı yüksek olanın şansı daha fazla.
-
Hayirlisiyla girelim de gerisi Allaha kalmış @Antimülakat nasip neyse o bekleyen herkes için hayırlısı olsun
-
Wilfredo pareto bir gelişme yok mu özlük haklarıyla ilgili?
