MÜFETTİŞLİK Hakkında Her Şey.
-
MÜFETTİŞLİK Mesleği:
Müfettişlikler aşağıdaki gibidir;
-Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettiş Yardımcıları
-Vergi Müfettiş Yardımcıları
-Belediye Müfettiş Yardımcıları
-ÇSGB İş Müfettiş Yardımcıları
-Başbakanlık Müfettiş Yardımcıları
-Bakanlık Müfettişleri*Maliye Bakanlığı’nda ‘**Vergi Müfettişliğine dönüşmüştür’
*Sağlık Bakanlığı’nda teftiş kurulu dağıtılıp 3 gruba ‘Denetçi’ ihdas edilmiştir.
*MEB’te ‘Maarif Müfettişleri’ kendisine has bir alandır.
*İçişleri Bakanlığı’nda ‘Mülkiye Müfettişleri’ içerden yetişmektedir.-Müsteşarlık ve Genel Müdürlük Müfettişlikleri.
-----> Bildiğiniz gibi müfettişlerin görevleri iki boyutludur. Asli olarak konuları ile alakalı dış denetim ve Kurumun iç işleyişi, personel verimliliği, kararların yerindeliği ve hukukiliği noktasında iç denetim. Bu roller kimi özel görev tanımlı meslek mensuplarında değişim gösterebilir. Bazen iki görevi birden denk bir biçimde de ihtiva edebilir.
Mesleğe Müfettiş Yardımcısı olarak adım atan adaylar ilk aşama olarak hemen her kurulda ‘KLASİK’ usulde yapılan sınavlarla karşı karşıyadır. Yani girmesi de icra etmesi kadar zor olan bir unvandır. KLASİK Sınavlar geçildikten sonra mesleğe giren adaylar yardımcılık sürecine girerler. Bazı kurumlar bu sürece doğrudan temel eğitimle girerken bazı kurumlar ise bu eğitimleri zamana yayarlar. –VDK’da eğitim süreci direkt başlar ve bu süreçte de sınavlar yapılır.- Yardımcılık dönemini esas olarak 3 dönemde inceleyebiliriz;
1-) Adaylık Dönemi;
Bu süreçte adaylar eğitim tâbi tutulur ve yetkileri olmaksızın Müfettişlerin refakatinde denetim/teftişlere çıkarlar. Bu görevlerde Tutanak tutmayı, ön rapor hazırlamayı, bunlara dair yazışmaları yapmayı, kayıtları incelemeyi vs. meslekte hep kullanacakları yöntemleri uygulamalı olarak öğrenirler. Eğitim kısmında ise işin mevzuat çerçevesini ve bu noktadaki formasyonlarını geliştirirler.2-)Yetki Dönemi;
Öncelikle Adaylığı döneminde refakatinde olduğu Müfettişten olumlu sicil alan, memuriyeti amirlerince tasdik edilen adaylar yetkili olmaya adım atacaklardır.
Hemen her Teftiş Kurulu’nda 1.senenin sonunda(Bankalarda 2.sene sonunda) 1 senelik adaylıkta öğrenilen bilgilere dair bir “yetki sınavı” yapılır ve bu sınavın geçilmesi durumunda meslek mensuplarına “Teftiş yapma ve Rapor Yazma Yetkisi” verilir. Yani bir yetki ve sorumluluk artışı gerçekleşir. Buna bağlı olarak artık tekil bir iş yüküne sahip olunur ve bu işleri halletmek noktasında hesap vermesi gerekecektir.3-) Yeterlik Sonrası MÜFETTİŞLİK Dönemi
Artık mesleğe dair yetkisini kullanarak çok sayıda işlem yapan, müeyyideler uygulayan Müfettiş Yardımcıları bunları yapmak konusunda gerçekten mahir midir bunu ölçen bir noktaya gelinir. 3. Senenin sonunda Yardımcılar bir ‘Yeterlik Sınavı’na tâbi tutulurlar. Bu sınav yine kurumun ilgili mevzuatı ağırlıklı olmakla beraber ilişkili olunan hukuk konuları ve kayıt inceleme görevi olan müfettişler açısında muhasebe bilgisini ölçen Çoğu KLASİK usulde yapılan zor bir sınavdır. Bu sınavın ardından da ekseriyetle SÖZLÜ MÜLAKAT gelmektedir.
Bu aşamalar aşıldıktan sonra; Kişi MÜFETTİŞ unvanını kazanır ve müfettişin her türlü yetkisine sahip olur. Bu yetkileri şöyle özetleyebiliriz;
-Kendi kurumunda iç teftişte personelin işlemlerini araştırma ve bunlar hakkında karar verme.
-Olumsuz işlemlerle alakalı olarak müeyyideler uygulayabilme.
-İlgili personeli görevden alabilme.
-Dış denetimde; İncelenen işyerleri, mükellefler, ilgili işyerleri vs. yerlerde tuttuğu tutanaklara dayanarak ceza kesebilme.
-Kimi Teftiş Kurullarında işyerini kapatabilme.
-Denetime gidilen yere istediği gibi girebilme ve giremezse KOLLUK kuvvetlerinden yararlanarak zorla teftişi gerçekleştirebilme.
-Raporu ile alakalı genel olarak ‘Mahkeme dışında bozulamama’ korunaklılığı.Çoğaltılabilecek bu yetkiler kurumdan kuruma özel anlamlar kazansa da genel manâda çok ciddi yetkilerdir. Tabi bu denli geniş çaplı olmasının sebebi; herşeyden önce hemen her kurumda Müfettişlerin, ilgili kurumun başındaki, BAKAN/BAŞKAN adına görev yapıyor olmasıdır. Bir noktada yapılan işlem tek tek o bakanın/başkanın işlemi gibi kıymetli adledilmektedir.
YETKİ ve YETERLİK sınavını(ek sınav hakkında da) geçemeyenler kurumlarda uygun bir Memur pozisyonuna yerleştirilmektedirler.
Çalışma Koşulları;
Sınavlar, mesleğe girişin ve meslekte kalmanın zorluğu bir nebze işi zorlaştırmaktadır. Ancak asıl ciddi zorluk şüphesiz ki ‘TURNE’lerdir. Müfettişler görevlerini yerinde gerçekleştirmektedir. İcabında ilgili yere giderek alan araştırmaları, çevre soruşturmaları yapmaktadır. Bu yüzden işleri genellikle ikamet ettikleri ilin dışında olmaktadır. Bu da kimi kurumda 4 kimi kurumda 8 ayı bulan turne sürelerini beraberinde getirmektedir. Aile yaşantısına önem veren kişiler açısından tercih edilme noktasında iyi düşünülmesi gereken bir husustur.
Turnelerde gerekli imkanlar çalışanlara sunulmaktadır. Otel, Araç/Şoför, kurumun taşra teşkilatı varsa ilgili Müdürlükte oda vs. imkanlarla çalışılmaktadır. Ancak devlet bazında bu imkanlar kısmen kısıtlıdır. (Bankalar ve VDK %5 lik dilim istisna tutulabilir).
Bazı Müfettişliklerde merkez asli çalışma yeri sayılırken bazılarında ise farklı illerde Grup Başkanlıkları bulunmaktadır. Yani Ankara merkezli çalışma her kurum için geçerli değildir.
Örneğin; SGK Ankara-İstanbul-İzmir Grup Başkanlıkları. VDK; 29 Adet Grup Başkanlığı’na sahiptir. Halkbank Teftiş Kurulu ise İstanbul merkezli çalışmaktadır.Özlük Hakları;
Mesleğe yeni adım atan bir Müfettiş Yardımcısı ortalama olarak 3700 TL civarında bir ücretle başlamaktadır. 8. Derecede 850, 1. Derecede ise 3600 Ek Gösterge ile çalışmaktadırlar. Gidilen turne ve il içi teftişlerde merkez dışına çıkıldığında Harcırah ve Yolluk almaktadırlar. Uzun süreli il dışı teftişlerde bahsettiğimiz gibi çeşitli konaklama, ulaşım imkanları da sağlanmaktadır.
Kariyer İmkanı;
Ülkemizde şöyle bir gerçek vardır; Her kurumun ‘TEFTİŞ KURULU’ göz bebeğidir. Bunun belki personeli denetleyebilmek yetkisi ile belki de güçlü kulis kabiliyetleri ile hep idari kanadı elinde tutmuşlardır. O yüzden kurumların yönetici ve bürokratları Müfettiş ağırlıklıdır. Bunu da göz önüne alarak bürokrasi yolunda hızlı ilerlemek adına Müfettişlik Uzmanlıklardan bir adım öndedir.
Ayrıca yoğun bir eğitim ve mesleki uygulama süreci geçirdiklerinden, alanları ile alakalı özel sektörde bir çok iş yapma imkanına sahip olurlar. Vergi Müfettişleri için SMMM/YMM olma imkanı, SGK ve İş Müfettişleri için çok ciddi DANIŞMANLIK imkanları bulunmaktadır. Bu yönden de bakıldığında çilesi çok olsa da meyvesi de azımsanmayacak bir unvandır.SONUÇ;
Kariyer planlamanızı yaparken zor ile kolay, az ile çok, yoğun ile rahat arasında tercihler yaparken size yardımcı olmasını ümit ettiğimiz Unvan Tanıtımı yazımızın bu ikinci dizisinde belki de icrai açıdan en zorlayıcı meslek grubu olan Müfettişliği inceledik. Bu noktada bir tarafa hayallerinizi, diğer yana da sizi zorlayacak ve mutsuz kılacak etmenleri koyarak karar vermenizi amaç edindik.
Ne istediğinize dair TERCİHİNİZİ YAParken bir nebze yardımcı olabildikse ne mutlu bize.Allah yâr ve yardımcınız olsun.
Yazının ilk dizisi olan UZMANLIKLAR için;
http://forum.tercihiniyap.net/topic/139/uzmanliklar-hakkında-her-şey/12