@eemci Bana kalırsa, böyle bir dönemde açıklama yapılacaksa kesinlikle piyasaya güven verecek, yapısal reformlar ve elle tutulur fikirler sunulmalı. Bakan Bey'in açıklamasından sonra doların artma sebebi, Bakan beyin bilindik, somut çözümler içermeyen bir açıklama yapmasından kaynaklı.
Peki neden dolar bu kadar hareketli? Siz mühendis olduğunuz için açıklamak gerekirse ödemeler bilançosu dediğimiz Merkez Bankası tarafından tutulan ülkemizin dış ülkelerle bir yıl içerisinde gerçekleştirdiği mal, hizmet ihraç ve ithalatı; sermaye hareketleri (fiziki yatırımlar, sermaye yatırımları) gibi kalemleri içeren bir tablo var. Bu tabloda iki ana kalem vardır bunlardan birincisi "Cari İşlemler Dengesi" diğeri ise "Sermaye Hesabı Dengesi" cari açık dediğimiz kavram da bu tablodan çıkar.
Cari İşlemler Dengesi ve Sermaye Hesabı Dengesi ters yönlü çalışır. Bu ne demektir? Cari işlemlerde açık verirsek, sermaye hesabında fazla vermemiz gerekir. Malumunuz cari açık bizim yıllardır problemimiz. İhracatımız ithalatımızı karşılamıyor. Biz de bu açığı sermaye fazlası olarak kapatıyoruz.
Sermaye hesabında ise kısaca anlatmak gerekirse iki seçeneğimiz var. Ya sıcak para girişleriyle sermaye fazlası verirsiniz ya da fiziki yatırım yapar uzun vadede istihdam sağlar, yapıcı çözümler bulursunuz. Sıcak para dediğimiz olay nedir? Faizi arttırırsın, yabancı yatırımcı diğer ülkelere nazaran parasını faiz üzerinden değerlendirmek için senin ülkene getirir, yani sermaye gelir ülkene. Lakin sorun şu ki yabancı yatırımcı en ufak bir spekülatif harekette parasını çeker. İşte en başta sorduğumuz dolar neden bu kadar hareketli sorusunun cevabı da tam olarak burada saklı.
Peki bundan sonra ne olacak? Kısa sürede bazı problemler yaşayacağız, sonrasında yine "sıcak para" kaynakları bularak bir süre yangını söndüreceğiz. Sonrasında ise "yapısal reformları" özellikle yeni sistemle beraber çok daha sağlıklı uygulayarak, Türk ekonomisinin yıllardır sıkışıp kaldığı sarmaldan kurtulacağız. Her şey daha güzel olacak, birazcık sabır.
