KPSS-B SÖZLEŞMELİ MEMURLUK Hakkında Her Şey ( Nedir? İzin,Maaş,Tayin şartları nelerdir? Kadrolu memurluk ile arasındaki farklar nelerdir?)
-
1-) Sözleşmeli personel (memur) tam olarak nedir?
Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Bakanlar Kurulunca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde kurumun teklifi ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine maliye Bakanlığınca vizelenen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.
2-) Sözleşme Süresi Nasıl Belirlenir?
Sözleşmeli personellerin sözleşme süreleri mali yılla sınırlıdır. Bunun anlamı her mali yılın bitiminde yeniden sözleşme yapılması gerekliliğidir. Çalışılan yerde artık personel ihtiyacı yoksa sözleşme yenilenmeyebilir. Fakat sözleşmenin yenilenmesi demek, işe giriş çıkış yapılması anlamına gelmez. Sözleşmesi yenilenen personel için işe giriş çıkış yapılamaz. Sözleşmeli personellerin de hastalık, yıllık izin gibi izinleri vardır. Fakat kadrolu personellerdeki gibi kullanılmayan izinler bir sonraki seneye devretmez, mali sene sonunda sözleşme biteceği için ilgili sene içinde izinlerin kullanılması gerekir.
3-) Sözleşmeli Memurların Yükselmesi veya Maaşının Artması Mümkün Müdür?
Kadrolu personellerin yükselmesi ve maaşlarının artması gibi konularda önemli rol oynayan hizmet puanı, sözleşmeli personellerde yoktur. Bundan dolayı sözleşmeli olarak bir yıl veya on beş yıl çalışmak kişiye bir avantaj sağlamaz. Sözleşmede belirtilen ücret ve kademe önemlidir, Çalışma süresi değil. Bunun yanında sözleşmeli personellerin maaşları farklı illerde veya farklı kurumlarda aynı olmayabilir.
İlgili kurumca belirlenen maaş ödenir ve farklı illerdeki farklı kurumlar bu konuda aynı ücret politikasını benimsemeyebilirler. Ayrıca sözleşmeli personellerde doğum, çocuk veya eş yardımları bulunmaz. Fakat emekliliğe ayrılacak olan sözleşmeli personele, çalıştığı her tam yıl için iş sonu tazminatı ödenir.
4-) Sözleşmeli Memurların Maaşları Nasıldır?
Sözleşmeli memurların genelinin maaş durumunu incelediğimiz de maaşlarını ortalama 1900 TL – 2230 TL arasında değişkenlik gösterdiğini görüyoruz. Maaşın değişkenlik göstermesinin ilk etkeni sizin eğitim durumunuzdur. Daha sonra kurumun vermiş olduğu maaş sistemi ve ekstra tazminatlarınız maaşınıza etki etmektedir.
5-) Peki şimdi asıl önemli konuya gelelim. Sözleşmeli memurluk ile kadrolu memurluk arasındaki farklar nelerdir?
Güvence Açısından
Akıldaki en büyük kuşku; devlet memurlarının sahip oldukları güvence sözleşmeli personel olarak çalışanlar için de söz konusu mudur? Bu soruya kısaca verilecek cevap hayır olacaktır. Sözleşmeli personel, idareyle yapmış oldukları bir sözleşmeye göre çalıştırılmaktadır. Sözleşmede çalıştırılan kişilerin ücretleri, sosyal ve mali hakları belirtilmiştir. Sözleşmede yer alan hükümlere uyulması kaydıyla idare sözleşmeyi fesih etme yetkisine sahiptir. Bu nedenle sözleşmeli personelin sahip olduğu güvence sözleşmede yer alan hükümlere uyulduğu sürece çok zayıftır. Ama tabi ki durup dururken bir sözleşmeyi fesih etmek bu kadar kolay değildir. Fakat sonuçta hukuken sözleşme koşullarına uyularak fesih etmek mümkündür. Fesih üzerine dava açılması durumunda basit gerekçelerin bile idare tarafından mahkemeye sunulabilmesi durumunda sözleşmesi fesih edilen kişinin davayı kazanması söz konusu değildir. Tek bir kişinin iradesi ile fesih işlemi yapılabilir. Sözleşmesi fesih edilen adayın davayı kazanabilmesi durumunda da sözleşmeyi fesih eden amirin her hangi bir cezai müeyyedisi yoktur. Devlet memurlarının memuriyetten çıkarılmaları için kurum merkezinde kurulmuş olan yüksek disiplin kurulunun kararı gereklidir. Bu kararın alınması çok zor olup, karar öncesi uzun soruşturma evrelerinin tamamlanması gereklidir. Soruşturma ayağının bile düzgün yürütülmemiş olması durumunda personel derhal davayı kazanabilecek, geriye doğru olarak maaşını kanuni faizi ile alacaktır. Üstelik her hangi bir şekilde kendisine kasti hareket ettiğini düşünürse ilgili amirler hakkında manevi ve maddi tazminat davası açabilmektedir.
Mali Açıdan
Sözleşmeli personelin ücret durumu memur olarak aynı unvanla çalışanlara yakındır. Ücretlerde genelde hizmet süresi ve öğrenim seviyesine göre bir dağılım yapılmaktadır. Bazı kurumlarda istihdamın dayanağı olan kanundan kaynaklanan farklılıklar vardır. Örneğin Sözleşmeli Sağlık Personeli Çalıştırılmasına İlişkin Kanuna göre istihdam edilenlerin maaşları, 657 sayılı Kanunun 4/B maddesine göre sözleşme ile çalıştırılan sağlık personelinden daha yüksektir.Memur olanların ise durumları farklıdır. Bunun için Bütçe Kanununda bir hükme yer verilmesi gerekmektedir. Kanunun verdiği yetkiye dayalı olarak yılın ikinci yarısında verilecek zam miktarı kararlaştırılmaktadır. Sözleşmeli personel kategorisinde çalışanların genel olarak ücretleri Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmektedir. Genelde de hizmet yılıyla bağlantılı olarak ücretler belirlenmektedir. Şimdiye kadar memur ücretlerine gelen zam oranında sözleşmeli personel ücretleri de artırılmaktadır. Sözleşmeli personele ödenecek ücretler içinde aynı memurlarda olduğu gibi eşitsizlik söz konusudur. Bir çok kurumdaki sözleşmeli personelin ücretleri birbirinden farklı olabilmektedir. Sağlık Bakanlığında çalışan sağlık elamanlarının ücretleri kendi içinde bile farklıdır. Döner sermaye ile 657 nin 4/B olan sözleşmelilerin ücretleri birbirinden farklıdır.
Sözleşmeli personelin emekliliğe ayrılmasında da çalıştığı her tam yıl için iş sonu tazminatı ödenir.
Sosyak Haklar Açısından
Sözleşmeli personel SSK lı, memurlar ise emekli sandığına tabi olarak çalışmaktadır. Bunun dışında her iki kategorinin sahip olabileceği diğer sosyal haklar açısından ise farklılıklar söz konusu olmakla beraber memur lehine bir durumun olduğunu belirtebiliriz. Servis imkanından eşit olarak faydalanılır. Bir başka örnek ise yemekhane imkanıdır. Sözleşmeli memurdan daha fazla para ödeyerek bu imkandan faydalanır. Sağlık Bakanlığındaki yemek olayında ise farklılık yoktur. Hastanede ücretsiz, sağlık ocaklarında da zaten bu imkan söz konusu değildir. Lojman imkanında ise durum memur lehinedir . Sözleşmeli personele lojman verilmemektedir.
Yükselme İmkanı Açısından
Sözleşmeli personelin yükselmesi diye bir durum söz konusu değildir. Sözleşmeli personel mevcut unvanı ile çalışmaya devam eder. Hiyerarşik görevler arasında sözleşmeli personelin unvanlarına yer verilmemiştir. Ayrıca, esasında sözleşmeli personelin yürütmekte olduğu hizmetin de geçici olduğu değerlendirilmektedir. Bu nedenle sözleşmeli personele yöneticilik görevi verilmesi mümkün değildir. Konuya dair olarak Devlet Personel Başkanlığının resmi görüşü vardır. Mevcut pozisyon unvanı ile çalışmaya devam edilmektedir. Sözleşmenin yenilenmesini gerektiren (hizmet yılına bağlı olarak ücret artışı, öğrenim durumu gibi) durumlarda da pozisyon unvanında değişiklik yapılmaz.
Çalışma Koşulları Açısından
Genel olarak sözleşmeli personelin çalışma koşulları daha ağırdır. Zayıf güvence sözleşme ile ağırlaştırılmış koşullar getirmiştir. Örneğin sözleşmeli personele daha fazla mesai ücreti ödenmez. Sağlıkta döner ödemesi yapılmaktadır. Bunun dışında ise bu tür ödemeler sözleşmelilere genel olarak yapılmaz. Sözleşmeli personelin her hangi bir şekilde sicil ve disiplin amiri olarak belirlenmesi mümkün değildir. Bu nedenle sanki kesinlikle her derecedeki memurlar sözleşmeli personelin amiriymiş gibi gözükmektedir. Bu durumda tabi ki sözleşmeli personelin çalışma koşullarını ağırlaştırılmaktadır.
İzin Durumu Açısından
Sözleşmeli personelin de yıllık, hastalık gibi izin hakları vardır. Memurların bir sonraki yıla devredilebilen izin hakları varken sözleşmelilerde ise yılı içinde kullanılmalıdır. Memurlar için 10 yılını doldurması durumunda söz konusu olan 6 ay kadar ücretsiz izin hakkı sözleşmeliler için söz konusu değildir. Benzer durum askerlik dolayısıyla vardır. Askerlik dolayısıyla ücretsiz izin verilmesi mümkün değildir. Bu nedenle askere giden sözleşmeli personelin askerlik dönüşü işe başlatılmama durumu yaşanabilmektedir.
Mazeret izini açısından ise sözleşmeli kadın personelin de memurlar gibi doğumdan önce ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam 18 hafta izin verilir. Çocuğu dünyaya geldikten sonra da memurlar gibi süt izni verilir. Sözleşmeli personele de eşinin doğum yapması halinde iki gün, kendisinin veya çocuğunun evlenmesi, annesinin, babasının, eşinin, çocuğunun veya kardeşinin ölümü halinde ve her olay için üç gün ücretli mazeret izni verilir. Fakat, sözleşmeli personelin ücretsiz izin hakkı mevcut değildir.
Tayin Hakkı Açısından
Memurların belli koşullar dahilinde olan tayin hakları sözleşmeliler içinde geçerli değildir. Kısaca sözleşmelilerin tayini diye bir olgu yoktur. Birimlerinde çalıştırılma zorunlulukları vardır. İstisnai olarak bazı kurumlarda sözleşmeli personelin geçici görevlendirmesi diye bir durum söz konusudur. Nitekim Sağlık Bakanlığının alım duyurusunda sözleşmeli personelin hizmet için eğitim gerekçesi ile ancak bir ay görevlendirilebileceğinden bahsedilmiştir. Bu durumda da harcırah imkanlarından faydalandırılır.
Çalışma Süresi Açısından
Memurlukta asli ve sürekli görevlerin yerine getirilmesi esastır. Yürütülen hizmetin sürekliliği bu hizmeti yürüten memurların da sürekli çalıştırılması ile doğru orantılıdır. Buna karşılık sözleşmeli personelin süreklilik ilkesi çerçevesinde çalıştırılması söz konusu değildir. Teorik bu durum fiilen farklıdır. Sözleşme süresinin mali yılla sınırlı olmasına karşılık sözleşmeli personel olarak yıllarca çalışmakta olan personel bulunmaktadır.
İş Olanakları Açısından
Memurluğa giriş genel olarak KPSS ye tabidir. Sınav şartı çerçevesinde memurluklara genel olarak ÖSYM ye dayalı olarak alınmaktadır. Oysa her sözleşmeli personel pozisyonlarına atanmak sınav şartına tabi değildir.
Devlet Personel Başkanlığı birkaç yıl önce sözleşmeli personeller hakkında en sık sorulan soruları yanıtlamıştı. O soruları ve cevapları sizin için derledik. Umarız faydalı olur.
Soru : 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personel, 657 sayılı Kanunun 4/B maddesi kapsamında değerlendirilir mi?
Cevap : 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personel hakkında, mezkur Kanunla düzenlenmeyen hususlar bakımından vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Söz konusu sözleşmeli personele ilişkin 5393 sayılı Kanunda düzenlenmeyen hususlarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümlerin uygulanması gerekmektedir.
Soru : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personel iş sonu tazminatı için nereye başvurmalıdır?
Cevap : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personel iş sonu tazminatı için çalıştığı kuruma başvurmalıdır.
Soru : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam sözleşmeli personelin özel şirketlerde geçen hizmet süreleri, yıllık izne esas hizmet süresinin hesaplanmasında değerlendirilir mi?
Cevap: Yıllık ücretli izin hakkının hesaplanmasında 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde sayılan kurumlarda, sosyal güvenlik kurumlarına prim ödemek suretiyle geçen hizmet süreleri esas alındığından, özel şirketlerde geçirilen hizmet süreleri yıllık izne esas hizmet süresinin hesaplanmasında değerlendirilemez.
Soru : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personele ücretsiz izin verilebilir mi?
Cevap: 6/6/1978 tarih ve 715754 sayılı Bakanlar Kurulu Karan ile yürürlüğe giren Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 9, 10 ve 11 inci maddelerinde sözleşmeli personele hangi hallerde ve ne kadar süreyle ücretli yıllık, mazeret ve hastalık izni verileceği hususları düzenlendiğinden ve mezkur Esaslarda, ücretsiz izinle ilgili herhangi bir düzenlemeye yer verilmediğinden 657 sayılı Kanunun 4/B maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personele ücretsiz izin verilemez.
Soru : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personel, sözleşmesinin bittiği tarihte sözleşmesini yenilememesi halinde bu durum sözleşmenin feshi olarak değerlendirilir mi?
Cevap : Sözleşmeli personelin, sözleşme dönemi içerisinde Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi tek taraflı feshetmesi halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemeyeceği kuralı benimsenmiş olup, sözleşme süresinin tamamlanmasını müteakip sözleşmesinin yenilenmemesi durumunun fesih kapsamında sayılamayacağı değerlendirilmektedir.
Soru : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personel, kendi isteğiyle sözleşmesini feshetmesi halinde kamu kurum ve kuruluşlarına sınavsız olarak geri dönebilir mi?
Cevap : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personel, kendi isteğiyle sözleşmesini feshetmesi halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıllık sürenin geçmesi ve boş pozisyon bulunması halinde aynı pozisyona yerleştirilmesinin ayrıldığı kurumun takdirinde olduğu; bu personelin aynı kurumun farklı bir sözleşmeli personel pozisyonuna veya farklı bir kurumun herhangi bir sözleşmeli personel pozisyonuna yerleştirilebilmesinin ise ilk defa hizmete alınma prosedürüne uyulması kaydıyla istihdamı mümkündür.
Soru : Kamu Personel Seçme Sınavı (KPSS) ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre sözleşmeli personel olarak yerleşen adayın aynı puanı ile memur yerleştirmelerine başvurabilir mi?
Cevap: Kamu Personel Seçme Sınavı (KPSS) sonucu ile kamu kurum ve kuruluşlarına sözleşmeli personel olarak yerleşen sözleşmeli personel, yerleştiği puan ile memur yerleştirmelerine başvurabilir.
Soru : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personelin pozisyonunda unvan değişikliği yapılabilir mi ve unvan değişikliğinden ne anlaşılmalıdır?
Cevap : Sözleşmeli personel pozisyonunda istihdam edilenlerin çalıştıkları kurumlarında veya başka kamu kurum ve kuruluşlarında unvan değişikliği şeklinde başka bir pozisyona atanmaları, ilk defa hizmete alınma prosedürüne riayet edilmesi kaydıyla yapılabilir. Sözleşmeli personelin bulundukları pozisyonlardan farklı unvanlara sahip olan pozisyonlara atanması unvan değişikliği kapsamındadır
Soru : Eşi özel sektörde çalışan 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personel için herhangi bir mevzuat düzenlemesi yapılacak mı?
Cevap : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personelin eş durumuna bağlı mevzuat değişikliği talebi, mevcut hukuki düzenlemeler çerçevesinde gündeme alınmasının mümkün bulunmadığı değerlendirilmektedir.
Soru : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesi kapsamında sözleşmeli personel olarak atananlardan, atanma tarihi itibariyle muvazzaf askerlik hizmetini yapmakta olan adayların atamaları iptal edilir mi?
Cevap : Kamu kurum ve kuruluşlarına yerleştirilen ancak bu tarihte askerde olması sebebiyle ataması yapılamayan adayların askerliğini bitirmesini müteakip atanmak üzere yerleştirildiği kurumlara başvurması halinde atamalarının yapılması gerekmektedir.
Soru : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personelin memur olarak atanması mümkün müdür?
Cevap : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda sınavla Devlet memuru olunacağı hüküm altına alındığından memur olmak isteyen adayların “Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik” hükümlerine göre Kamu Personel Seçme Sınavına (KPSS) girmeleri ve memur yerleştirmelerine başvurmaları gerekmektedir.
Soru : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personelin 30 günü aşan rapor alması halinde sözleşmesi feshedilir mi?
Cevap : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam sözleşmeli personelin 30 günü aşan hastalık izinleri için ilgililerin sözleşmelerinin feshedilmemesi gerekmektedir.
Soru : Sözleşmeli personele aile yardımı ödeneği verilir mi?
Cevap : 25 Şubat 2011 tarihli mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan 6111 sayılı Kanunun 118. maddesi gereğince, sözleşmeli personele aile yardımı ödeneği verilmektedir.
Soru : 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personele yemek ücreti veya giyim yardımı verilebilir mi?
Cevap: İlgili kanunları uyarınca resmi kıyafet giymek zorunda bulunan personel için 14/9/1991 tarihli ve 91/2268 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Memurlara Yapılacak Giyecek Yardımı Yönetmeliğinde öngörülmüş olan giyim eşyalarından, emsali sözleşmeli personel de aynı esas ve usuller çerçevesinde faydalandırılır. Diğer taraftan, sözleşme ile çalıştırılacak personele sözleşme ücreti dışında herhangi bir ad altında ödeme yapılamayacağı ve sözleşmelere bu yolda hüküm konulamayacağı hükme bağlandığından söz konusu personele yemek ücreti yardımı yapılamaz
Ek Bilgi:
Sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler, pozisyon unvan ve nitelikleri, sözleşme fesih halleri, pozisyonların iptali, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usulleri Devlet Personel Başkanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir. Bu şekilde istihdam edilenler, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içerisinde Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemezler. -
Kardeşim emeğine sağlık, çok güzel çalışma olmuş.
-
Peki sözleşmeli memur nasıl kadroya geçer
-
@genclerbirlikli Merhaba hocam. Hocam birkaç yıl önce olduğu gibi kararnameler ile sözleşmeli personel kadroya geçebilir ya da Milli Eğitim Bakanlığı'nın yaptığı gibi kendi kurum içi şartlarıyla süre belirleyebilirler. Bildiğiniz üzere sözleşmeli öğretmenler 7 yıl görev yaptıktan sonra kadroya geçebiliyorlar artık.
-
@Phoenix bilgiler için teşekkür ederim. Peki adalet bakanlığında sözleşmeli katip olan biri nasıl kadroya geçer ? Belli yıl şartı var mı?
-
Hocam Adalet Bakanlığı fiziki ve personel yetersizliği nedeniyle sözleşmeli personeline yıl şartı koyamaz. Koysa bile prosedürden öteye geçmez. Sözleşmeli katipler göreve başladıktan birkaç yıl sonra olağanüstü bir durum olmadığı sürece kadroya geçecektirler.