5543 sayılı İskan Kanunu Önemli Hususlar
Bu Kanun; yurt dışından gelen göçmenlerin, yerleri kamulaştırılanların, göçebelerin ve milli güvenlik nedeniyle yerlerinin değiştirilmesine karar verilenlerin iskanı ile köylerin toplulaştırılmasına ve fiziksel yerleşimin düzenlenmesine ilişkin uygulamaya esas alınacak tedbirlere dair hükümleri kapsar.
Buradaki göçebeler Türk vatandaşları olduğu için Göç İdaresi Genel Müdürlüğünü ilgilendirmiyor.
Göçmen: Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup, yerleşmek amacıyla tek başına veya toplu halde Türkiye'ye gelip bu Kanun gereğince kabul olunanlardır.
Serbest göçmen: Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup, yerleşmek amacıyla tek başına veya toplu halde Türkiye'ye gelip, Devlet eliyle iskan edilmelerini istememek şartıyla yurda kabul edilenlerdir.
İskanlı göçmen: Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup, özel kanunlarla yurt dışından getirilen ve bu Kanun hükümlerine göre taşınmaz mal verilerek iskanları sağlananlardır.
Münferit göçmen: Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup, yurdumuza yerleşmek amacıyla bir aile olarak gelenlerdir.
Toplu göçmen: Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup, iki ülke arasında yapılan anlaşmaya göre yurdumuza yerleşmek amacıyla toplu olarak gelen ailelerdir.
5543 sayılı İskan Kanunundaki göçmen tanımı önemlidir: Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup, yerleşmek amacıyla tek başına veya toplu halde Türkiye'ye gelip bu Kanun gereğince kabul olunanlardır.
Kanundaki tanımlamaya göre göçmenler ikiye ayrılır: İskanlı göçmen ve Serbest göçmen. Bu sınıflandırmanın sebebi ise iskan yardımının alınıp alınmamasıdır. İskan yardımı; ev, dükkan, tarla gibi şeylerin karşılıksız ya da borçlanma ile göçmenlere verilmesidir. İskan yardımını alan göçmenlere İskanlı göçmen denir ve siyasi zorunluluklar gereği, istisnai durumlarda bu yola başvurulur. Örneğin; Ahıska Türkleri.
Serbest göçmen ise yardım istememek koşuluyla gelip, ülkemize yerleşmek isteyen göçmenlerdir. Her iki göçmen grubu da iki farklı şekilde gelebilir: Aile olarak gelenler münferit göçmen olarak tanımlanır. Buradaki ailenin tanımı Kanunda yapılmaktadır. İki ülke arasında yapılan anlaşma ile toplu olarak gelenler toplu göçmen olarak adlandırılır.
İskan Kanunundaki göçmen tanımında dikkat edilmesi gereken; göçmenlerin yerleşme amaçlarının olmasıdır. Tabi ek olarak bu Kanun kapsamına girebilmeleri için; Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı kimseler olmaları gerekmektedir.
İskan Kanununa göre göçmen olarak kabul edilmeyecekler:
Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olmayan yabancılar,
Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı bulunup da sınır dışı edilenler ve güvenlik bakımından Türkiye'ye gelmeleri uygun görülmeyenler göçmen olarak kabul edilmezler.
Türk soyundan olmanın ve Türk kültürüne bağlılığın tayin ve tespiti:
Göçmen olarak kabul edilecekler bakımından Türk soyundan olmanın ve Türk kültürüne bağlılığın tayin ve tespiti Cumhurbaşkanı kararı ile yapılır.
- Bu Kanun kapsamında göçmen kabul edilenlerin getirdikleri eşyalar bir defaya mahsus gümrük vergisi, resim ve harçtan muaftır. Kanun kapsamındaki işlemleri vergi, resim ve harçtan muaftır. Göçmenlere iskan yoluyla verilen taşınmazların intikali işlemleri ve tapu muameleleri vergiden muaftır.
- 5543 sayılı İskan Kanunu ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu, vatandaşlığı kazanma bakımından farklı düzenlemeler içerir. Bu konuda Türk Vatandaşlığı Kanununun genel bir kanun olduğunu, İskan Kanununun ise sadece Kanunda tanımlanan göçmenler bakımından anlam ifade etmesi dolayısıyla özel bir kanun olduğunu söyleyebiliriz.
hatırlamadığım ya da yanlış hatırladığım bilgi varsa katılımlarınızı beklerim.
