Görevde olan bir personelin, gerçekten çok işe yarar bilgiler verdiği yazısını paylaşıyorum. Telegramdan copy-paste şu şekide:
Gümrük muhafaza memuru
Öncelikle ben 2018 de sözleşmeli olarak gümrük muhafaza olup kura ile Ağrı ili Gürbulak sınır kapısında göreve başlayan gümrük muhafaza memuruyum. Muhafaza nedir diyordu merhum Kemal Sunal. Aslında gerçekten açıklaması zor bir meslek. İnternette birçok terim göreceksiniz ama tam olarak anlamayacaksınız. Sizlere dilim döndüğünce anlatmaya çalışacağım.
Öncelikle yurt dışından insan, eşya ve araç gelen yada giden her yerde mutlaka gümrüklü saha vardır(sınır kapıları, havalimanları, limanlar, marinalar). Ayrıca yurt dışından gidecek gelecek eşyalarının işlemlerinin yapılacağı yerlerde gümrüklü sahadır (iç gümrükler).
Gümrük muhafaza bir kolluk kuvvetidir. Polis, jandarma ve sahil güvenlik gibi. Silahlı olarak çalışır.
Gümrüklü sahaların asayiş, denetim, kontrolü muhafaza memurlarındadır. Gümrüklü sahada polis(pasaport işlemleri hariç) ve jandarmanın hiçbir yetkisi yoktur. Ancak olağanüstü zamanlarda gümrükten talep gelirse veya savcılık tarafından görevlendirilirseler burada görev yaparlar. (Kolay kolay görmezsiniz). Yani gümrüklü sahada polis, jandarma sizsiniz.
Gümrük muhafaza teşkilatı genel manada iki gruba ayrılır. Merkez muhafaza ve Kaçak istihbarat müdürlüğü personeli (KİM). Üstün başarı gösteren, yetenek sahibi yada referansla merkez muhafazadan kaçak istihbarat müdürlüğüne geçirebiliyor. Mesela Gürbulakta kim deyken İstanbul'a tayin olup İstanbul kim de sayı yeterli olduğundan merkez muhafazada çalıştırılabilirsiniz. Kim memurları aynı zamanda direkt olarak adli kolluk personelidir. Kim memurları idare olarak Gümrükler muhafaza genel müdürü, kim müdürü, kim bölge ve kısım amirlerine bağlıyken adli olarak cumhuriyet savcılarının emrinde görevlidir.
Merkez muhafaza
-Gümrük müdürlüğü bünyesinde çalışır.
-Ünüformalı görev yapar.
-Gümrük sahasının asayişinden sorumludur.
-Tır, Konteyner, gemi, yat, uçak, otomobil vb araçların, yolcuların gümrüklü sahaya giriş ve çıkış kayıt ve kontrollerini yaparlar. Mesela tır gelir evrak kontrolü yapıp kayıdını yapar, tır gümrük işlemlerini tamamlar ve çıkış kontrol ve kaydını yapar. Yolcuların ve araç kaptan, şoförlerinin kişisel eşyalarının kontrolünü yaparlar.
-Sınır kapılarında araçların akaryakıtlarının metrik ölçümünü yaparlar.
- Sınır kapılarına gelen otobüs, otomobil vb araçların, yolcu gemileri, yatlar vb araçların tescil ve muayene işlemlerini yaparlar.
-Zaman zaman değnekçilik yaparlar, zaman zaman bekçilik, güvenlik görevlisi gibi çalıştığı da olur.
Bu görevleri yaparken herhangi bir kaçakçılık, asayiş, suç veya sonucu suça neden olabilecek bir olayla karşılaştığı zaman bunu amirlerine ve KİM e bildirir.
Kaçak İstihbarat Müdürlüğü Personeli (Kim)
Serbest kıyafet, serbest traş,
Gümrüklü alandaki asayiş yada kaçakçılık durumunda tek yetkili adli kolluk görevlisi, görev bölgesinde kaçakçılıkla ilgili herhangi bir suç varsa operasyon yapmaya yetkili adli kolluk görevlisidir. Görev Bölgesi mesela istanbul kaçakçılık ve istihbarat müdürlüğünün görev bölgesi İstanbul sınırlarındaki her yer, deniz sahası, hava sahasıdır. Sadece gümrük sahasında değil her yerde operasyon gerçekleştirmeye yetkilidir. Tarlabaşında torbacı da kovalar, boğazda gemi de arar, Eminönünde hanlarda kaçakçı da arar, istoçta dükkanlara baskında yapar. Yetkisi ve operasyonları memur sayısına göre çok fazladır ama tabiki yeterince reklam yapılmadığından ve diğer kolluk kuvvetlerine göre sayı olarak çok azınlıkta kaldığından dolayı kamuoyunda çok tanınmazlar.
Kaçak istihbarat memurları uzmanlaşabilirler.
-xray operatörü
-dedektör köpek eğitmeni
-gemi arama adamı
-Narkokim
Ve benzeri uzmanlık gerektiren bölümlerde eğitim ve sınavlara girerek kendilerini geliştirebilirler.
Soruşturma yapmak, gümrüklü alanlardaki UYAP yakalamalarını adliyeye götürmek ve işlemlerini bitirmek, fezlekesine kadar tüm adli işlemleri yapar ve buna benzer görevlerde çalışır.
İstihbarat toplar, muhbirlerle görüşür. Gerekli istihbaratları gerekli kurum ve kişilerle paylaşıp operasyon yapar.
Kim personeli gümrük müdürlüklerinde çalışan muayene, gümrük, muhafaza ve diğer memurların en yakın denetleyicileri diyebiliriz. Herhangi bir suça karışan gümrük personeline yapılan operasyonları genelde Kim personeli uygular.
Gümrük muhafaza memuru
-Göreve başladıktan kısa süre sonra silah eğitimi(2-3 gün) ve silah alır. Sadece tabanca değil envanterinde ki mpt, mp5 gibi otomatik silahlarında eğitimini alır.
-Bay bayan tüm personel tüm görevleri yapabilir. Genelde bayan personele pozitif ayrımcılık uygulanır. Masa başı işler çoğunlukla bayanlarda olur.
-Neredeyse her yerde vardiya usulü çalışma vardır. 25 yıllık mesleğin 20 yılı belki vardiyada geçer. Gece, gündüz, bayram, seyran hep işte geçer. 8-5 çalışan yerlerde var ama kısa süreli yada dönem dönem olacağı için kendinizi vardiya alıştırmak gerekir.
Hemen hemen her yerde gece vardiyası hafif geçer. Genelde 3 vardiya çalışma düzeni var. Ama dönem dönem 24-24, 12-12 çalışan yerler de oluyor. 4-5 vardiya çalışan yerler de var. 3 vardiya olduğu sürece psikolojik olarak çok zor olmuyor.
-Evet bayan personel de vardiyalı çalışıyor. Gece saat 3 te bir peronda tek başına tır şoförleriyle muhatap olup, sabaha kadar evrak, kayıt ve çıkış-giriş işlemleri yapabilirsiniz. Yada sınır kapısında sabaha kadar gelen, genelde pis kokan ve terli olan bayan yolcuların üstünü arayabilirsiniz. Yada köpekçi yada xray operatörü olup erkek tır şoförünün en mahrem yeri olan çekici kabinini yine gece 4 te didik didik arayabilirsiniz. Tabi dediğim şeyler uç örnekler ama çoğunuzun başına gelme ihtimali 3-4 yıl bu şekilde çalışma ihtimaliniz olan şeyler.
- Rahat bir iş değil, her an kavga edebilirsiniz, Darp edilebilirsiniz, aracınızın önü kesilebilir, hergün tehtid alabilirsiniz, silahlı çatışmaya girebilirsiniz, yaptığınız iş veya işlemlerden dolayı savcı hakim karşısına çıkabilirsiniz. İdare tarafından baskı gördüğünüz zamanlar olabilir. Ama bu tarz yerlerde genelde 3-5 yıl çalışırsınız. Akdeniz yada Ege'de belki 10 yıl boyunca bir limanda ayakta parmak arası terlik, altı aylık sakal, kulakta küpe, bacakta kapri, üstünde palmiyeli t-shirt, gözünde güneş gözlüğü ve elinde olta takımı ile mesai boyunca balık tutarak memurlukta yaptığınız zamanlar da olabilir.
-Bayan yada erkekler için açık konuşayım sokaktan gelmeyen, hayatında hiç kavga etmemiş, hiç küfretmemiş olan insanlar için gerçekten çok daha zor bir meslek. Tavsiye etmiyorum. Çok zorlanırsınız. Belki psikolojik sorunlar dahi yaşayabilirsiniz.
Ben kurumun en kötü yerlerinden birinde Gürbulak sınır kapısında görev yapıyorum. Burdan kötüsü üzümlü de konteynerde kalıyorlar yatılı. Biz 2018 de 96 sözleşmeli muhafaza memuru olarak başladık. Çok zor günlerimiz oldu. Eşinden boşanan, ailesine, çocuğuna, eşine yıllarca uzak kalan oldu. Psikolojik sorunlar yaşayanlar oldu. Alkol komasına giren de oldu. Kafasına 5 dikiş atılan da oldu. Hem fiziksel olarak hemde psikolojik olarak insanı çok zorlayan bir yer Gürbulak. Tüm bunlara rağmen ben çoğu zaman zevk alarak çalıştım. Her an bir heyecan her an bir koşturmaca var. Bir tırı arayıp onda kaçak eşyalar bulmak, yada uyuşturucu bulmak, bazen nöbet arkadaşınla sohbet etmek, farklı insanlarla tanışmak, farklı kültürleri tanımak bana zevk verdi çoğu zaman. Çok iyi arkadaşlıklar edindim. Çok güzel zamanlarım oldu. Beraber zorluk çekilerek edinilen dostluklar bambaşka. Tüm bunları göz önünde bulundurup tercih yapın. Kurumu tercih edip bu zorlukları görünce kaçanlar yüzünden bizlerde de daha fazla çalışmak zorunda kalıyoruz. Biz şuan burada 70 civarında sözleşmeli personel kaldık. Bırakan 26 kişi daha olsa belki Gürbulak 4 vardiya çalışacaktı ama şuan 3 vardiya. Bırakıp gidecekseniz hiç başvurmayın.
Eğitim-
Online eğitimler oluyor her ay 10 saat kadar yeni eğitim ekleniyor.
Örgün 15 günlük eğitim verdiler ama Ankara'da normalde muhafazaya 75 günlük eğitim veriliyor bu eğitimde verilecek dediler ama sözleşmeliler den henüz giden olmadı.
Bunlar dışında çevikkuvvet eğitimi, köpek eğitimi, xray eğitimi ve benzeri değişken süreleri olan bitmeyen eğitimler mevcut. Eğitim süresince ya maaş yada maaşa yakın harcırah alırsınız.
Rotasyon
Şuan kurumda 3 bölgeli rotasyon sistemi var. Sözleşmeli personel rotasyona tabi değil yalnız gelecek yıl için tabi olacağı söyleniyor bu yönlü çalışmalar varmış. Eğer sözleşmeliler de rotasyona tabi olursa;
-
Bölge 2-3 yıl hizmet süresi doğu sınır kapıları, zorunlu yapılması gerekiyor.
-
Bölge 4-7 yıl hizmet süresi Trakya ve Suriye sınır kapıları, zorunlu yapılması gerekiyor.
-
Bölge hizmet süresi yok. İç gümrükler, limanlar, güzel yolluklu yerler. Yalnız 3. Ve 2. Bölge bitmedi ise tayin sıranız geldiğinde zorunlu olarak gönderileceksiniz.
Maaş konusu;
En az
Ankara merkez 6000 gibi
Sınır kapıları 7000 gibi
İç gümrükler 7000-15000 arası
Bizim bakanlıkta maaş kalemleri farklı farklı;
Bekar bir Muhafaza memuru için 2021 yılında
Her halükarda
Maaş: 3000 civarı
Mesai: 3000-3500 civarı
Alır.
Eğer sınır kapısında çalışıyorsa:
Mesela Ağrı Gürbulak; Ek7500
İlave fazla çalışma ücreti; (kapı tazminatı gibi düşünün) : 900 lira civarı.
Eğer iç gümrüklerde çalışıyorsa;
Örneğin İstanbul için yolluk: 2500 lira civarı.
Ücret alır.
Bu ücretlerden farklı olarak bazı özel limanlarda, ev kirası yardımı, akaryakıt yardımı, yemek yardımı, sodexo vb ücret alınan yerler var ama bunlar çok az.
Yolluk veriliş amacı gereği sınır kapılarında olmaz yada belli dönemlerde çok az olur. İç gümrüklerde personel sayısına göre ve ticaret hacmine göre 1000-7000 lira arası değişen her bölge müdürlüğünde farklı olan memurun gümrüklü alan dışında çalıştırılmasından dolayı mükelleflerden alınan ve o bölge müdürlüğündeki personele dağıtılan bir ücret.
-Kadroluda yıpranma hakkı var. 55 yaş emeklilik.
-Zati silah hakkı var. Harç yatırmadan silah alabiliyorsunuz
-Kurumda geçici görev var istediği zaman sizi 3 aylığına başka bir yere yollayabilir. Senede 1 kez yollluyabiliyor. Genelde eş durumu vs. Den çakılı olarak kalanları ve idare ile problem yaşayanları yolluyorlar.
-Eş durumu, mazeret atamaları ile yer değişikliği çok çok zor. Kurum elinden gelen tüm zorluğu çıkarıyor.
-Becayiş yok.
-İran ve Irak kapılarında lojman var. Mahrumiyet bölgesi olmayan yerlerde lojman yok.
-Çoğu yerde servis imkanı var.
-Yemek açık büfe olan yerler de var. Kendi cebinizden yediğiniz yerler de var.
-Görevde yükselme Kısım amiri, şef daha sonra bölge amiri, gümrük müdür yardımcısı Daha sonra Gümrük müdürü, kaçak istihbarat müdürü diye yükselebilir. Yalnız sözleşmeli personel görevde yükselme sınavlarına giremiyor henüz.
-Bizde boy ölçümünde direkt elediler. Dijital metrede 1 cm eksik çıkanları 2-3 kere ölçüyorlar, dik durun felan diyorlar ama 1 cm eksikse direk eliyorlar. Ben yıllarca 182 bildiğim boyum 180.4 çıktı. Mülhakat aşamasında boy ölçümü olmuştu. 10 kişilik gruplar halinde ölçüm ve mülhakat yapıldı. Bizim gruptaki 10 kişiden 2 kişi gelmedi. 4 kişi boydan elendi. Diğer 4 kişi kazandı. Yani anlatmaya çalıştığım boyunuz eğer ilandakinden eksikse bence hiç başvurmayın.
Şunu da belirtmek isterim ki bayan bizim iş biraz ağır bir meslek. Vardiyası olsun uğraştığınız insanlar olsun gerçekten bazen çok zorluyor. Çoğu nöbet noktası bayan personele göre çok çok ağır gelebilecek yerler. Genelde bu ağır nöbet noktalarında bayan personel çalıştırılmıyor. Ama personel yetersizliğinde pek ala çalıştırıladabiliyor.
Başvuracak arkadaşlara tavsiyem lütfen iyice araştırın bu işi yapabilecek psikoloji sahibi değilseniz başvurmayın. Sadece diğer adayların değil bırakıp gittiğinizde kurumda çalışan memurlarında hakkına gireceksiniz.
Şimdilik bu kadar. Mülhakat, başlama vs. Gibi soruları sıralamaya giren arkadaşlarla da ayrıca paylaşırım. İyi bayramlar, iyi akşamlar.
