Güncel Ekonomik Gelişmeler

escobar_p

Öncelikle burada bazı kavramlardan bahsederek konuyu iyice genişleteyim ve "ekonominin teknik terimlerinin" toplumla buluşturabilecek şekilde kavranmasına yardımcı olmaya çalışacağım.

@legendofphoenix arkadaşımızın dediğinin tersi yönünde bazı öngörülerim var.

Kapitalizm doğası gereği her zaman kriz halindedir, merkez ülkelerin krizde olmasının yanında ekonomik olarak küçülmeye de gitmesi "çevre ülkeleri" ağır ekonomik bunalıma sokar.Merkez ülke olarak bahsettiğimiz ülkeler "dışarı sermaye ihracı yapan" ve sermaye ihracı sermaye ithalatından yüksek olan sanayileşmiş ülkelerdir.

Çevre ülkeler ise sermaye ithalatı yapan ve dış sermaye giriş ile ayakta duran gelişmekte olan veya az gelişmiş ülkelerdir.

Türkiye bir çevre ülkedir.Ekonomik tahminlerimizi yaparken önce bu tabloyu net olarak görmeliyiz.

Gelişmiş piyasaları vuran kimi krizler çevre ülkeleri es geçebilirken (Örn:Mortgage krizi,zira Türkiye'de mortgage piyasası gelişmemiştir); gelişmiş-merkez ülkelerin kendilerini düzeltmek için yaptıkları kimi hamleler çevre ülkeleri iflasın eşiğine getirebilmektedir.2001 Krizi'nde gördüğümüz gibi Rusya ve Uzak Doğu ülkelerini vuran "aynı tip sorunlar nedeniyle" oluşan ekonomik bunalım sonunda Türkiye'yi de vurmuştur.

Uzun lafın kısası Dünya'daki gelişmiş piyasalar kaynaklı krizlerden Türkiye az etkilenirken (yine de etkilenir),gelişmekte olan ülkelere has-yapısal özellikli krizlerden ise İflas'a gitme derecesinde etkilenir.(Şu anda Cari Açık sorununda görüldüğü üzere)

TÜİK'in verdiği enflasyon rakamlarındaki sepetin içine baktığımızda şahsen ben kandırıldığım hissediyorum.Tabii ki bunu sadece ben dile getirmiyorum.Ekmeğin sepetteki ağırlığı %2,5 ve ekmek son 1 yılda %25 oranında zamlanırken,TÜİK'e göre CD çalar,VCD oynatıcı ve kasetçalar fiyatlarında (yanlış duymadınız piyasada kasetçalar var mı demeyin bizzat TÜİK'in sepetinde var) %30 gerileme var.Sepetteki ağırlığı ise %2,4...TÜİK şu anda makyajlama ile uğraşmakta.

Fakat pazara ve alışverişe çıkan halk,hayat pahalılığının farkında.İstanbul'da konut fiyatları 1 sene önceye göre %50 zamlandı.1 kg pastırma 85 TL.Dünyanın en az et tüketen ülkelerinden bir tanesiyiz.Yani TÜİK çıkıp enflasyon %0 dese bile toplum gözünde ,inandırıcılığı bazında hiçbir değeri yok.

escobar_p

Türkiye'nin Batı ile kavgası Türkiye'ye zarar verir mi? Elbette verir.İhracat rakamlarımızın düştüğünü göreceğiz.İhracatçıların bazılarının battığını veya işten çıkartmalara başlayarak işsizlik oranını arttırdığını da göreceğiz.

Peki Batı'ya zarar verir mi? Çok kısa vadede verir,ama uzun vadede vermez. Nedeni ise basit.Bugün Türkiye "yüksek teknolojili sanayi ürünü" üretememektedir.Batı'dan satın aldığı ürünleri montajlayarak veya işleyerek tekrar Batı'ya satmaktadır. (Batı'dan kastım AB Ülkeleri ve İngiltere) Yani Türkiye'nin ihracatı da ithalata bağımlıdır.Batı ise üretimini daha ufak ülkelere kaydırarak bu ülkelerin Türkiye'nin yerini almasını sağlayabilir.Ukrayna son dönemlerde Rusya'dan kopması ve ucuz iş gücüyle öne çıkmaktadır.

4)Türkiye'de büyümeyi sağlayan ana faktör "Kamu"dur.Özel sektörün büyümenin itici gücü olabilecek ne teknik birikimi ne de kapasitesi vardır.Türkiye'de ekonomi büyüyorsa anlayın ki "kamu harcamaları" artmıştır.

Türkiye'nin en büyük sorunu "işsizlik" ve "adaletsiz gelir dağılımıdır".Bunu çözmeye yönelik ya hamle yapılmamakta ya da geçici çözümler sunulmaktadır.(Örn:.Çalışanı köleleştiren taşeron sistemi) Gelir dağılımında ise (%20'lik dilimlerle değerlendirildiğinde) 2015 yılında bir önceki yıla göre toplumdaki herkes "ekonomik büyümeye rağmen" Milli Gelir'den aynı payı almış;sadece en yüksek gelire sahip %20'lik dilimdeki kişiler Milli Gelir'deki payını arttırıken en düşük gelire sahip %20'lik kesimin Milli Gelir'deki payı düşmüştür.

Devlet eliyle ekonomik büyümede dahi milli gelirden alınan pay; sermaye sınıfının lehine gelişme göstermiş;ücretli kesimin gelirinde düşüş gözükmüştür. Bu ise şu soruyu arkasında getirmektedir: Büyüme ama kimin için büyüme?

Hadi buradan devam edelim

@escobar_p celmeyi takarsak kendimize takariz diyorsun anladigim kadariyla. Tabi bu yapisal ulusal sorunlar ulkeleri daha cok etkledi. 1997 de 98 de Rusya ve asya ulkelerinde orneklerinden gordugumuz gibi. Karl marx ile scumpeter tanımlamada belirttiginiz gibi belirli donemde krizler yasanmasi konusunda hemfikirler hatta bu konuda cok iyi dostlar. Lakin is kriz konusuna geldiğinde karl marx sistemin kendini yok edecegi görüşünü savunurken diger yandan Schumpeter yaratıcı yikim ismini verdigi sistemle daha iyi bir hal alacagini savundu. Turkiye ekonomisi acisindan hafif sancilar ile yaratici sekilde, urettigini paylasan bir sisteme donusmesini saglamaktir.
Cok kucuk bir ornek vereyim Varlik vergisi 1940 larda toplumsal dagitim mekanizmasini ve sermaye mekanizmasini buyuk oranda değiştirmiştir.
Diger bir ornek gunumuzden verelim; iktidar partisinin esnafin desteği ile kuruldugunu unutmamak gerekiyor. Ayni sekilde bu da toplumsal dagitim mekanizmasini etkilemiştir.
Bu veri ilizyonu olayina tamamen katiliyorum. Simdi orta vadeli programda kisi basina dusen hasila hesaplamalarinda kasıtlı veya kasitsiz isini ciddiye almadan nufus dusuk gosterilerek kisi basina dusen hasila buyuk gozukmus bunu tuik 2017 ve 2018 nufus projeksiyonlari ile rapordaki rakamlari incelediginizde daha anlasiliyor.
Ancak bu cd olayini ben de garipsedim, tuikde calisan bir arkadasim listenin surekli guncellendigini soylemisti. Tabi boyle torpulemeler varsa durum daha vahim!

@escobar_p Milli gelirden alınan pay konusunda bir ülke var mı acaba sermaye sınıfının aleyhine olup ücretli kesimin lehine olan? veya son 10 yılda gini katsayısı düşen bir ülke?
İktisadi bilgisi kıt birisi olarak söylüyorum bunları:)
Benim şahsi görüşüm söylemlerinizin yüzde 90'ın herkesçe onaylanacak cümleler ama bahsettiğiniz sorunlar sadece ülkeler bazda sorunlar değil bu cümlediğiniz sorunlar küresel bazdaki sorunlar ve küresel bazda yaşanan sorunları ülke olarak çözebilecek bir ekonomimiz elbette yok.Dünyanın mehmet maçoğlu'su olabileceğimizi sanmıyorum

escobar_p

@guyan-gelmiş Milli Gelir'i emekçi kesimler lehine gelişen ülkeler var Venezuella,Bolivya,Norveç v.b

Gini katsayısı düşen ülkeler de mevcut.Özellikle İskandinav ülkelerinde görebiliyoruz bu düşmeyi.Bizde ayrıca milli gelirden en fazla pay alan kesim ile en düşük pay alan kesim arasındaki fark 7.6...Bu çok yüksek bir oran.

Mehmet Maçoğlu konusunu bilahare değerlendiririz

@escobar_p sende devrimi gördüm resmen

escobar_p

@guyan-gelmiş Bende görmek yetmiyor,toplumda o ışığı görmek mesele

@escobar_p Güncel Ekonomik Gelişmeler içinde söyledi:

@guyan-gelmiş görecek değil gördü bile.Yıl sonu ithalat-ihracat rakamlarını ve ekonomideki daralmayı daha net göreceğiz. Şu anda ithalat yapan firmalar kan ağlıyor. İSTOÇ'taki (Türkiye'nin tüketim malı ve dayanıklı mal ithalatının büyük bölümünü buradaki firmalar yapar) dükkanlar teker teker kapanıyor.

Benim görüşümü Korkut Boratav'ın bu yazısı da destekliyor:

http://ilerihaber.org/yazar/kriz-esiginde-miyiz-63641.html

paylaştığınız yazıdaki son parantez çok dikkatimi çekti. Acaba bu esrarengiz para girişinin merkezinde Suudi Arabistan mı var?

Daha da önemlisi bu kaynağa güveniyorsak korkulacak birşey de yok demektir.

escobar_p

@AlpEren Kaynağı belli olsa,sorun değil ama...Net Hata Noksanı kalemini şişiriyor ve kaynak belli değil.Katar da olabilir,Suudi Arabistan'da veya İran altınlarını Türkiye yoluyla yurtdışı piyasaya sürüyor olabilir veya en kötüsü spekülatörler Türkiye o dönemde dış dünya ile iyi ilişkiler içerisinde olduğundan Türkiye ekonomisini ayakta tutmak amacıyla spekülatif sıcak para sokmuş olabilirler...

hgrotius

doların dünü ve bugünü sakin geçirmesi tehlikenin geçtiğine mi işaret ediyor acaba ?

Phoenix

İngiltere faiz oranlarini korudu. Geri kalan borsalarda da matematik 3 aşağı 5 yukarı ayni kalır çünkü aralıktaki FED açıklaması bekleniyor.

escobar_p

Binali Yıldırım, bugün yaptığı açıklamada "Kamu Harcamalarının" %30 oranında arttırılacağını açıkladı.

Emperyalist-Kapitalist sistemlere bağımlı çevre ekonomilerde yabancı sermaye girişinin azalması iç talebi daraltır.İç talepteki daralmanın aşılması için "kamu harcamaları" attırılır ve iç talepte kıpırdanma yaratmaya çalışılır.

Önemli olan ise "yabancı sermaye girişindeki azalmanın" ne kadar süreceğidir.Uzun dönemde sadece kamu harcamaları arttırmak ağır bir ekonomik bunalım yaratır.Yabancı sermaye kısa bir süre sonra geri dönüş yaparsa,kamu harcamaları tekrar azaltılarak mevcut statüko korunabilir.

Korkut Boratav bu konuyu şöyle özetlemiş:

**Sermaye çıkışları başlayınca, ekonomiyi küçülmeye sürükleyen etkenler, talep genişletici politikalarla telafi edilemez mi?

İç talebin pompalanması ithalata taşacak; döviz fiyatları, yani krizin ana göstergesi tırmanacaktır**

hgrotius

Aslında yabancı yatırımcıyı TR ye çekmek pek zor değil , Türkiye kar edilebilecek sektörleri olan bir ülke yabancı yatırımcıyı korkutan Türkiye'nin hukuksal anlamda gerekli güveni vermemesi yani yabancılara sadece mülkiyet hakkı için ek korumalar getirilse dahi uzun vadeli yatırımlar artacaktır.

Hayatım Sınav

Cumhurbaşkanının "TL çağrısı"nın uygulanabilirliği, sonuçları, ders kitaplarında bağdaştırılabilecek noktalar konusunda bilgili veya fikri olan arkadaşlar; benimle paylaşabilir misiniz rica etsem? Merak ediyorum. :girl_tone1:

@hayatım-sınav Rakamlarla konusmanin daha dogru olacağı kanaatindeyim. Öncelikle doviz tutmanın temel olarak 2 sebebi bulunmakta. Bunlarda ilki rezerv niyetiyle doviz stoklamak. Burada temel amac cesitli risklerden korunmak, merkez bankasi icin politika araci, sirketler icin finanmani daha kolay hale getirmek seklinde. Ikinci sebep ise nihai olarak en onemlisi ticari iliskilerin getirdigi zorunluluklardan kaynaklanmakta. Yani uganda ile ticaret yaparken yerel para ister misiniz? Ustelik Ugandaya daha fazla mal ihracat edeceginiz icin aradaki farki Turkiye'deki ihracatci Ugandanin yerel parasini stok veya alisveris amaciyla kullanmaz. Rusya ile ilgili ornekte (tl kullanilmasi anlasmasi yapilmasi vardayiminda) kabaca gecen sene 15 milyar dolarlik bir ticari acik soz konusu. Dolayisiyla 15 milyar dolar Rusya'ya ihrac ettigimizden fazla ithal ettik. Peki Rusya Dunya konjunkturunde bu aradaki farki TL olarak kabul etmeye razi mi . Kocaman bir hayir olacak, Dunya Gsyh'nin yuzde 1 payi olan Turkiye ekonomisinin rezerv para olarak kullanilmasi soz konusu olmadigi muddetce Tl kullanilmasi pek mumkun gozukmuyor. Nitekim Türkiye ihracatinin yuzde 80 inden fazlasini dolar ve euro kurlari uzerinden yapan bir ulke . Zaten dolarin yukselme sebebinin iyi analiz etmek gerekiyor. Vadesiz doviz tevdiat hesaplari da incelendiginde kurdaki oynaklik ic piyasa kaynakli degil. Yani cozum icerde degil disarida.
Son soz:bilirim kirilmis dizeleri tamir etmez zaman

Hayatım Sınav

@kalemiye Söylediklerinizi doğru anladığımı umuyorum. TL'nin rezerv para olmamasından dolayı uygulanabilirliğinin olmayacağını söylüyorsunuz anladığım kadarıyla. Fakat TL'nin konvertibl olduğunu düşünürsek Rusya'nın kendi para birimiyle yapılacak işlemleri kabul etmemesi için bir neden var mı? Ülkeler arası işlemlerde dolar dışında ülkelerin kendi para birimini kabul edeceği senaryosu üstünden ne söyleyebiliriz sizce? Birde bu konuya dair önerdiğiniz bir okuma var mı?
Not: Yorgunum oysa, durmadan kendime tunç uyak aramaktan...

@hayatım-sınav soylediginiz gibi Tl yi konvertibl veya rezerv edilebilir dolaysıyla tum dunya ulkelerinin ticari iliskilerde kabul edecegi bir para haline gelmesi durumunda elbette Rusyaya odemeyi Tl ile yapabiliriz. Ancak, boyle bir durumun soz konusu olmasi icin CDS(credit defoult swap) oraninin cok dusuk seviyelerde olmasi gerekir, politikada tutarli, ulke partnerlerinin guvenilir daha dogrusu uluslararasi platformda guven vermeniz gerekir. Hadi Tl konvertibl oldu diyelim burada turkiye , rusya(1ruble 2 tl) ve kanada(1 dolar 3 tl) bulundugu bir ekonomi dusunelim. Türkiye Rusya 10 tl degerinde mal ihrac ediyor, 10 ruble degerinde(20 tl) mal ithal ediyor ve kanadayla ticari iliskimiz yok.Bu iliskide turkiyenin 10 tl borclandi. Kanada ise rusyadan 20 dolarlik(60 tlilik) mal ihrac ediyor, 20 ruble degerinde(40tl) ithal ediyor.Son durumda kanadanin elinde 10 ruble(20 tl), Rusyanin elinde 10 tl var. Turkuye ise 10 tl yi bankadan bastı diyelim oyle odedi rusyaya olan 10 tl lik acigi. Rusya kanadaya olan 10 ruble(20tl)nin borcun 5 rublesini(10tlsini) tl ile odedi kalan 5 ruble ise acigi var borclanmis oldu.
Peki kanasa Tl ile napacak ? Tl konvertibl olza dahi ticari buyuklugu sebebiyle kanada tarafından kabul edilmeyecek.
Biraz karisik gelmis olabilir fakat mesele konvertibl olma sorunu degil londrada istediginiz parayi istediginiz paraya çevirme sansiniz var. Mesele Dunya ekonomisinden önemli pay almaktir, uretmektir, ihrac etmektir. Son olarak issizlik oranin yuzde o olduğu enflasyon hedeflerinin 5 senedir tutturulamadi, yuzde 8 lerde(iyimser) enflasyon oranlarinin olduğu bir ekomominin parasıyla ulkeler ticaret yapmaz. Ayrica kurumsallasmamis bir ekonomi dusunelim her ulke kendi parasiyla ticaret yapiyor, siz para basarak bir jaguara binmek varken clio ya binmez istemezsiniz. Sonuc tabi enflasyon olur, Almanyada yasli bir hanim savas döneminde bir parkda uyumaktadir, kadinin 2 çantası da para doludur. Sabah uyandiginda paralarin ortada oldugu cantanin calindigini fark eder. Cunku cantalar daha fazla para etmektedir, cantalar yabanci para cinsinden satilacagi icin daha degerlidir.
Cok uzattim ancak konu cok komplike ve tlye gecelim demek su anki durumumuzda irrasyoneldir.
Konu ile ilgili Fatih Ozatay Para politikasi kitabi ve cogu Para politikasi kitabindan arastirilabilir. Ayrica boyle bir durum mumkunse 1930 larin basinda yabanci paranin degerini koruma kanunu cikarmanin luzumu olmadan basardik parayi ticaret yapardık degil mi. Simdi trt haber izliyorum 2 uzman var ekonomi konusunda uzmanlar sanirim 2008 krizi icin hic etkilenmedik diyorlar, ekonomik gosterge denilen kavramlari bilmeden konusan cok.
Son soz:yasam yanlızca geriye bakilarak anlasilabilir, fakat ileriye dogru yasanir.

http://www.mahfiegilmez.com/2016/08/turkiye-ile-rusya-arasnda-ruble-ve-tl.html?m=1
Bir diger yazi http://www.mahfiegilmez.com/2016/12/altn-uzerine-akl-yurutmeler.html?m=1 altin ile bu isin gidişatı seklinde.
Zaten akli selim iktisatçılar tl biriktirmeye yonelinmesi gerektigini soyluyor.
Daha da onemlisi halka seslenmeden once kamu yaptigi kiralama islemlerini fesh edecek. Cunku kamunun yaptigi milyarlik bina kiralama ve arac kiralama islemlerinin azımsanmayacak kismi dolar ile yapiliyor bu da biliniyor.
Siyasi cikislari ve soylemleri zaten her gun duyuyoruz onemli olan ali amcanin 5 milyonluk rezidansin kirasini 100 bin dolar yerine 300 bin tl ye kiralamasi bu yuzden beklentide olmak zor gozukuyor.sizce ali amca oyle bir riske girer mi?Bence girmez.
Kona mi sah arinmasa hadesten bir ev, evin kirlerden arinmasi icin ilk yapilacak is zeminin temizlenmesi ve tefrisidir. Yani ithal bagimiligimizi nispeten asagi cekmektir. Enflasyonu çözmektir. Sonra gonullere hosca su serperiz.

Hayatım Sınav

@kalemiye İşte ben o ekonomik verilere bakıyorum, göremiyorum ama bu görmek için çabalamadığım anlamına gelmez. Sizde basite indirgeyerek açıklamışsınız, çok teşekkür ederim. Dediğiniz ortamda kimin rasyonel tespitler yaptığını ayırt etmek kendi açımdan zor olabiliyor. Bu konu da Mahfi Eğilmez hocayı takip ediyorum ama çeşitlendirmeyi dilerim. Son olarak balık yemekten ziyade balık tutmanın zevkini yaşamayı tercih ederim yeter ki oltamı nereye fırlatacağımı gösterin.
Yazdıklarınızdan TL'nin konvertibl olma koşullarını sağlayamadığını anlıyorum. Enflasyon hedeflerinin gerçekleştirilememesinin yanında yaşanılan siyasi çalkantıların ( Darbe girişimi, anayasa değişikliği tartışmaları, patlamalar-dünyada bu konuda ilk 3 arasına girdik yanlış hatırlamıyorsam) etkisinin de olduğunu söyleyebiliriz galiba değil mi? Son olarak çok sevdiğim bir sözü paylaşmışsınız. Bir diğeri de "hayat iyi bir ele sahip olmak değil kötü bir eli iyi oynamaktır." bunu da ben ekliyim.

@hayatım-sınav elbette haklisiniz. Bana kalirsa sorun sizin gibi isin uzerine dusunmeyip yumurta tavuktan mi yoksa tavuk mu yumurtadan cikar ikilemine hemen dusunmeden cevap vermekte sorun yaratiyor. Basit bir ornekle yagmurlu havada arac kullirken yavas gideriz ve bununla birlikte cok kaza da olabilir. Neden sonuc iliskisinde yavas kulkanmayi kazaya baglarsak hata ederiz. Korelasyon iliskisi kurmak daha dogru olur.Oysa direksion surucu derslerinde yagmurlu havada manevra ve fren dersleri verilmis olsa yagmurlu havada dikkatli ve yavas giden arabalarin daha az kaza yapmasi dahi saglanabilir. Tum mesele dogru cozume ulasmak icin dogru tespit yapmak .acikladigimiz gibi doviz meselesi dissal bir mesele, cogu para birimi deger kaybederken tl nin onlardan daha fazla deger kaybetmesi ise belirsizlikle ilgili demek yanlis olmaz.
"Tarih enerjinin toplumsal yapiya donusturulmesi surecidir"
Tarihimiz mazimiz cok derin ve zengin bunu kullanmak degerlendirmek varken , baska islere enerji harcamak sinerjimizi emiyor.